เตรียมแก้ไขกฎหมายโรงงาน และจัดตั้งกองทุนอุตสาหกรรม เพื่อแก้ไขปัญหาการจัดการกากอุตสาหกรรม

ตามที่ภาครัฐได้รับการร้องเรียน และพบการลักลอบขนย้ายกากอุตสาหกรรม และสารเคมีที่เป็นวัตถุอันตราย ก่อให้เกิดปัญหาด้านมลพิษ และสิ่งแวดล้อม รวมทั้งพบว่าภาคเอกชนบางส่วนเพิกเฉยต่อการดำเนินการตามคำสั่งจากภาครัฐ ทำให้หน่วยงานรัฐที่เกี่ยวข้องจะต้องเป็นผู้ดำเนินการจัดการแทน หน่วยงานทางภาครัฐพยายามจะแก้ไขประเด็นปัญหาที่เกิดขึ้น อย่างไรก็ตามการแก้ไขการจัดการกากอุตสาหกรรมอย่างไม่เหมาะสมและการฟื้นฟูสภาพแวดล้อมจะต้องใช้งบประมาณจำนวนมาก

ถึงแม้ว่าพระราชบัญญัติโรงงาน พ.ศ.2535 มาตรา 42 จะระบุว่าทางหน่วยงานภาครัฐสามารถใช้งบประมาณจากกองทุนสิ่งแวดล้อม เป็นเงินช่วยเหลือในการดำเนินการเบื้องต้นก่อน เช่น ใช้เมื่อภาครัฐเข้าดำเนินการจัดการกากอุตสาหกรรมแทนภาคเอกชน แล้วจึงให้ทางผู้ประกอบการโรงงานชดใช้คืนให้แก่กองทุน แต่การจัดการกากอุตสาหกรรม ไม่อยู่ในเงื่อนไขการอนุมัติงบประมาณของกองทุนสิ่งแวดล้อม ทำให้ไม่สามารถนำเงินจากกองทุนไปใช้ได้

ด้วยสถานการณ์ข้างต้น กรมโรงงานอุตสาหกรรมจึงเสนอให้มีการจัดตั้ง “กองทุนอุตสาหกรรม” ขึ้น เพื่อป้องกัน บรรเทาเหตุเดือดร้อนหรือความเสียหายที่อาจจะเกิดกับประชาชนและสิ่งแวดล้อมจากโรงงานอุตสาหกรรม รวมถึงการแก้ไขปัญหาจากการจัดการกากอุตสาหกรรมอย่างไม่ถูกต้อง [1]

กองทุนอุตสาหกรรมนี้จะเรียกเก็บเงินจากผู้ประกอบกิจการโรงงานจำพวกที่ 2 และจำพวกที่ 3 และโรงงานรับกำจัดกากอุตสาหกรรมประเภท 101, 105, 106 สำหรับอัตราการเก็บเงินเข้ากองทุน หลักเกณฑ์และวิธีการเก็บเงินเข้ากองทุน อยู่ระหว่างการพิจารณาโดยกรอ. โดยรายละเอียดจะออกเป็นประกาศกระทรวงในภายหลัง ข้อเสนอนี้ได้ถูกบรรจุไว้ในร่างแก้ไข พ.ร.บ.โรงงาน ที่อยู่ระหว่างการพิจารณา ซึ่งรวมถึงการพิจารณาเพิ่มบทลงโทษสำหรับโรงงานอุตสาหกรรมที่ฝ่าฝืนกฎหมาย และเพื่อยกระดับการควบคุมดูแลการจัดการกากอุตสาหกรรมด้วย [2]

กรมโรงงานอุตสาหกรรมได้เปิดประชุมรับฟังความคิดเห็นจากผู้มีส่วนได้ส่วนเสียไปเมื่อวันที่ 14 พฤษภาคม 2567 โดยหลังจากรับฟังความเห็นแล้ว ก็จะมีการปรับแก้ไขร่างกฎหมาย และเสนอเข้าสู่ที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) เพื่อพิจารณาตามกระบวนการต่อไป [3]

ที่มา:

[1] https://www.thaipbs.or.th/news/content/341173 

[2] https://www.prachachat.net/economy/news-1569384 

[3] https://www.diw.go.th/webdiw/pr67-302/